Το Μελίσσι βρίσκεται σε μια από τις πάνω μέσες άκρες της Πελοποννήσου στις βόρειες απολήξεις του όρους Κυλλήνη που κατεβαίνει στον Κορινθιακό κόλπο. Συνδέεται με τη θάλασσα με ένα ιστορικό μελιτοφόρο βράχο που πάνω σ’ αυτόν χτίστηκε ο βυζαντινού ρυθμού ναός του Αγίου Δημητρίου άγνωστο πότε ακριβώς και σήμερα ο νεώτερος. Ο βράχος αυτός σύμφυτος με μια κατάφυτη πλαγιά από ελιές η οποία συνεθλίβει βίαια από τον άνθρωπο για να περάσει η άσφαλτος (παλαιά εθνική οδός Αθηνών Πατρών χιλ.113) η σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών Πατρών (χιλ. 128) και η νέα Εθνική… Η ιστορία θέλει τη φύση πάνω στην οποία χτίστηκε αυτό το χωριό να είναι «εμπόδιο» στην σύγχρονη επικοινωνία - που σήμερα λέγεται προαστιακή - των δύο μεγαλουπόλεων Αθηνών και Πατρών, να «πληγώνεται» από την τεχνολογία με την διάνοιξη μιας τεράστιας σήραγγας στα σωθικά της και λαβωματιές στην είσοδο και έξοδό της… Η εξέλιξη ιδιαίτερα τα τελευταία 25 χρόνια θέλει το Μελίσσι να μεταλλάσσεται από αγροτικό τοπίο σε «αθηναϊκό» με έμφαση στις ιδιωτικές παραθεριστικές κατοικίες και τα ενοικιαζόμενα παραθαλάσσια δωμάτια και διαμερίσματα. Μοναδικές στο είδος τους δύο ξενοδοχειακές τουριστικές επιχειρήσεις στις δύο άκρες του κάτω χωριού. Ο πυρήνας του χωριού με τα ανακαινισμένα παραδοσιακά σπίτια και τις λουλουδένιες αυλές παραμένει πιστός και δεν παύει να θυμίζει το παρελθόν. Οι καλλίγραμμες ωχρές παλιές και καινούργιες στέγες σπαρμένες στις πράσινες πλαγιές θυμίζουν τους πίνακες του Βασίλη Μάρου(*). Η κίνηση αγροτών στους δρόμους εξακολουθεί έστω και αραιά να υπάρχει. Τα ιστορικά ή κοινοτικά σημεία του χωριού παραμένουν καλά κρυμμένα στις μνήμες των παλιών και κάνουν αμυδρά την εμφάνισή τους στις αφηγήσεις τους και περιμένουν (;) την γραπτική συρραφή τους…

Συναντήσαμε τον υπερ – αιωνόβιο Μπάρμπα Γιάννη Μαυρατζά καθήμενο στην άκρη του δρόμου μπρος από το παντοπωλείο του. Ο φακός αποθανάτισε την αγάπη που του θρέφουν τα παιδιά των συγχωριανών, των περαστικών και των νέων κατοίκων του χωρι ού. «Θέλω να σας βλέπω. Να περνάτε να μου λέτε καλημέρα» φωνάζει χαμογελώντας. Μιλά για το χωριό για τα παλιά τα δύσκολα τα χρόνια από τότε που γνώρισε τη ζωή. Για τους νοικοκυραίους του χωριού που τους είχε και πελάτες και φίλους έχει πάντα ένα καλό λόγο. Μιλά για την εποχή με το «ξυνάρι, το κασμά, το φτυάρι και το κλαδεφτήρι» τα βασικά εργαλεία για την καλλιέργεια των αμπελιών, των ελαιών και των σπαρτών με τα οποία ζούσε και έκανε προκοπή το χωριό, αλλά και τα ψάρια που απλόχερα μοίραζε ο Κορινθιακός. Ψωμί ελιές και κρασί τα βασικά είδη διατροφής δεν έλλειπαν από το κάθε σπίτι. Πέρασε το χωριό και άσχημες μέρες. Ποτέ όμως δεν έχασε το ηθικό του. Μέσα από το σύλλογο το θέατρο, το ποδόσφαιρο, τα γλέντια οι Μελισσιώτες έβρισκαν χρόνο για τραγούδι και χορό. Με το τίποτα από το τίποτα. Άλλοι βέβαια αναζήτησαν την τύχη τους στους ξένους τόπους στις πιο κρίσιμες καμπές της ιστορίας του τόπου και πρόκοψαν ή χάθηκαν…

«Τώρα που η κατάρα ξαnαχτύπησε τη χώρα μας πολλοί περιμένουν από το κράτος να τους ζήσει… Αλλοίμονο το κράτος βουλιάει, πρέπει να πληρώσουμε τους τόκους, το κεφάλαιο δεν βγαίνει, οι μαύρες τρύπες θα μείνουν για πολύ καιρό έτσι». «Ο καθένας πρέπει σήμερα να κάνει τη δουλειά του καλά αν θέλει ο τόπος να πάει μπροστά». «Ο,τι περισσεύει στο καθένα μας υλικό ή πνευματικό να το δίνουμε για τη πρόοδο» «Σκεφτείτε αν στις 8 ώρες μάθησης δίναμε 2 ώρες να διδάσkονται οι νέοι αγάπη, επαφές, καλή συμπεριφορά, καλοσύνη και ευγένεια, κοινωνικές σχέσεις»…

Αγαπητοί περι-σκέπτες του Μελισσιού
των λεμονανθέων του Κορινθιακού…
της ακροπόλεως του μελιτο-σταθμού…
του δωρημένου αψηλού καμπαναριού…
των γλυκών του Μάρου κεραμοσκεπών…
των φλογισμένων γεράνιων πρωινών…
και των βυθισμένων ρωμαϊκών λουτρών…(**)

Αγαπητοί από-δέκτες του Μελισσιού
αν λάβετε ποτέ το μύνημα αυτό
πίσω από τις αυλο-πόρτες με τις μουσμουλιές
μέσα από τις γρίλιες τις βουβές
κάτω από τις ακτοπέτρες τις φερτές
πάνω στις πλαγιές με τις ουλές
πίσω από τις αφαιρεμένες μικρο-διαφορές

Θυμηθείτε ο τόπος τούτος ο ευεργετικός,
γεμάτος είναι από παλιά νοικοκυριά,
πνεύμα, θέα, χρώμα, αξί(ν)ες και μαγιά
και γερόντων και μη, κουβέντες σοφές
και με ηλίου αχτίνες πηχτές
και με χρυσές διονυσιακές πτυχές,
που να ξανά-θρέψουν θέλουν παλιές και νέες ένδοξες ζωές…

Χρίστος Ρουμελιώτης

Μελίσσι Κορινθίας 28/8/2011 11:41 μμ

(*) Βασίλης Μάρας (Μαυρατζάς) (1900-1950) Ζωγράφος, ηθοποιός, θεατρικός συγραφέας που έζησε στην Αμερική και επισκέφθηκε την Ελλάδα, το Μελίσσι γύρω στο 1930, όπου και άφησε τις κυβιστικές και άλλες πινελιές του πάνω σε πολλούς πίνακες. Ήταν έξυπνος άνθρωπος, έκανε παρέα με απλούς ανθρώπους και στα καφενεία έλεγε τα καλαμπούρια σου και χαίρονταν οι άνθρωποι. Το σπίτι του ήταν στην άκρη του χωριού, αντλούσε τα θέματά του από τη ζωή του χωριού, τα τοπία και το Κορινθιακό. Ανωτέρω  πίνακάς του.

(**) Πληροφόρηση από τους Βασίλη και Ηλία Γεωργίου (Κορινθιακά Παυσανία)

Από την βρύση σαν περάσεις
νερό να πιείς να ξαποστάσεις
την κόρη στα μάτια να κοιτάξεις
αλλά πολλά πολλά μην της τάξεις

Απ' την βρύση σαν περάσεις
στα πουλιά ένα γειά να πείς
κι αν κανένα ζούδι δείς
Μαζί του να γνωριστείς

Απ' την βρύση σαν περάσεις
Το σταυρό σου κάνε. Μην ξεχάσεις
Γιατί η βρύση μαζί με τον προφήτη Λιά
από ώρα κακιά θα σε φυλά

Ήρθε ο Αύγουστος ο τρυγητής
και ο Σεπτέμβρης ο μελιτής, γλυκά
σύκα και σταφύλια να χορτάσεις
και δροσερό νεράκι από κεί να πιάσεις

Ε! εσείς χωρικοί και περαστικοί,
μουσαφίριδες και προσκυνητάδες
τις βρύσες δεν τις παραμελάνε
γιατί ζωή να χαρίζουν δεν σταματάνε

Χρήστος Ρουμελιώτης
http://roumeliotis.blogspot.com

'Αρωμα Χρόνου, 'Αρωμα Μελισσιού

Μια φορά και ένα καιρό ο Χρόνος καθώς κυλούσε είδε το Μελίσσι. Το Μελίσσι είναι ένα χωριουδάκι στα βόρεια παράλια της Πελοποννήσου 115 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Είναι ενταγμένο στο Δήμο Ξυλοκάστρου και η ιστορία του χάνεται μακριά στα χρόνια των πειρατών που έλκονταν από ένα άγριο μελίσσι στις ρίζες ενός απότομου βράχου κοντά στη θάλασσα. Κοντοστάθηκε λοιπόν, θαύμασε την περήφανη σύγχρονη εκκλησία του Αγίου Δημητρίου έκανε το σταυρό του και τράβηξε για τα καφενεία μήπως και βρει κανένα να πει καμιά κουβέντα. Το μονοπάτι του κατηχητικού τον θυμήθηκε και του φιλοξένησε με χαρά τα βήματα. Ναι τι όμορφο και ανέπαφο παρέμενε έτσι ακριβώς όπως το θυμόταν. Από την αίθουσα του κατηχητικού ακουγόταν μια προσευχή από παιδάκια. Η πόρτα του Χήνου που αγνάντευε τη θάλασσα τον παρακάλεσε να της αγγίξει το πόμολο. Ο Χρόνος της χαμογέλασε γλυκά και της είπε πόσο χάρηκε που την είδε ! Το βήματα αθόρυβα στο χώμα μετέφεραν το Χρόνο μπροστά από το σπίτι του Γαρουφαλή, του σ. Κορδή, της σ. Όλγας της Μαμής και τον οδήγησαν στο κέντρο του χωριού. Στους δρόμους ή στα καφενεία ο Χρόνος συνάντησε και είπε μια κουβέντα τους εξής παρακάτω: Το κυρ-Γιάννη το Λιακόπουλο τον αδελφό του σ. Δημήτρη και λαδαδελφό της κυρά-Βάσως του Κορδή ο οποίος είναι πρόσωπο σοβαρό και πολύ σεβαστό στο χωριό. Τον Κυρ-Γιώργη το Μιχαλόπουλο άριστο μάστορα/χτίστη ο οποίος τώρα είναι άριστος ψάλτης. Τον κυρ-Χρίστο το Σπηλιόπουλο ένα αγαθό παληκάρι που δεν έχει βλάψει στη ζωή του ούτε μερμηγκάκι. Τώρα η μαγκουρίτσα του είναι το πιο πολύτιμο πράγμα στο κόσμο. Το κυρ-Στέλιο το Γαρουφαλή ένα πολύ σκληρό και άξιο δουλευτή της μάνας γης. Τον κυρ-Αριστείδη το Γκουράσα το γέροντα που από τότε που γεννήθηκε ο 19ος αιώνας, ο θεός τον φιλά και είναι πάντα καλά και ασταμάτητα περπατά περπατά... Τέλος συνάντησε και την Κυρά-Αντριάνα του Δημητρίου τη φίλη της Βάσως του Κορδή μία άριστη νοικοκυρά που ένα μαύρο σύγνεφο μπήκε απρόσκλητα μια φορά στο σπίτι της αλλά αυτή δεν το έβαλε κάτω. Ο Χρόνος συγκινήθηκε. Δυστυχώς όμως δεν είχε άλλο χρόνο στη διαθεσή του να τα πει με τους εξαιρετικούς αυτούς ανθρώπους. Ένας φίλος του Χρόνου που τον λέγανε «Άρωμα» αποθανάτισε τις στιγμές με σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα, τους χάρισε λίγο άρωμα λεμονιού και τις άφησε να πετάξουν στο χρόνο...

Ω τι απέραντη χαρά !
Πόρτες παραθύρια κλειστά !
Το χρόνο αγκάλιαζαν σφιχτά
Και δώρο του κάνανε άρωμα
Από λεμόνια Μελισσίου γλυκά !

Ο Χρόνος τότε υπόσχεση έδωσε ότι θα ξαναπεράσει σύντομα και συνέχισε τη πορεία του στο άγνωστο...

Χρίστος Ρουμελιώτης
Λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 2008-12-23
Καλές γιορτούλες με βαθείς συλλογισμούς
Απολογισμούς και αγαθές δημιουργίες !
Τα πρόσωπα της γραφής και τα ονόματα είναι εικονικά... !!!

Το Μελίσσι, τα περγαμόντα και ο μπαρμπα-Τάσος (Φωτο ΧΡ)

Την αφορμή να θυμηθώ τις περγαμον-τιές, μου την έδωσε ο μπάρμπα Τάσος ο ζαχαροπλάστης (θέρος 2007, ξενοδοχείο Negroponte Resort Eretria). Ένα ωραίο άρθρο σ’ ένα περιοδικό μιλά για αυτές και το άρωμά τους. Μέχρι σήμερα το ενδιαφέρον μου για το δένδρο αυτό ήταν (και θα παραμείνει) τυπικό. Ωστόσο οι εντυπωσιακοί καρποί του τράβηξαν τη προσοχή μου πρόσφατα και στρογγυλο-κάθησαν στη μνήμη μιας φωτογραφίας από τον Άγιο Ανδριανό Αργολίδος.

Το περγαμόντο λένε οι ειδικοί είναι μαγική λέξη. Η περγα-μον-τιά σαν δένδρο δεν είναι αυτοφυής αλλά έρχεται κατ’ ευθεία από τον δημιουργό. Το μπόλιασμα των βλασταριών της σε νεραντζιές, πορτοκαλιές ή λεμονιές δίνει το δένδρο της περγαμον-τιάς. Συνήθως ο σκληρός ανθεκτικός κορμός της θα δώσει μια γερή λεμονιά. Αυτό τουλάχιστο έμαθα από τον πατέρα μου ο οποίος ήταν άσσος στο μπόλιασμα δένδρων στο Μελίσσι Κορινθίας.

Αλλά ας πάμε λίγο πίσω στη παιδική ηλικία και το χωριό. Στο περιβόλι του πατρικού υπήρχαν δύο περγαμον-τιές Το περιβόλι ήταν ένας μέρος με πολύ-φορφες δίφορες μουτσούνες και αυγουλάτες λεμονιές, μερικές πορτοκαλιές, τρεις ή τέσσερις, μουσμουλιές, μουριές, πολλές ροδιές, μια καρυδιά, δύο μανταρινίτσες, μια κιτρολεμονιά, δύο κορομηλιές και τρεις λιμνούλες! Ήταν ένας μέρος που κυριαρχούσε η πέτρα το χώμα το ξύλο το νερό και τα’ αηδόνια. Α ναι και τα βατραχάκια! Είχα βρει πολλές φορές αηδονοφωλιές και είχα γίνει μάρτυρας της λαλιάς τους αλλά και της χορωδίας των βατράχων. Στο περιβόλι έβρισκαν συχνά τροφή οι κότες οι γίδες και τα γαϊδουράκια. Μερικά σημεία του περιβολιού προσφέρονταν για παιγνίδι (κρυφτό, στακαμάν κλπ). Η μητέρα αξιολογούσε την αξία του περιβολιού από τα χόρτα που μάζευε για μαγείρεμα και τα περγαμόντα που έφτιαχνε γλυκό ! Ο πατέρας αξιολογούσε την αξία του από τα προϊόντα του τα λεμόνια, τα ρόδια και περγαμόντα που πουλούσε στην αγορά. Καμιά φορά μέναν και μερικά περγαμόντα για γλυκό. Σ’ αυτά προστείθονταν και αυτά του κάμπου που ξέμεναν απούλητα λόγω «κακο-μουτσουνιάς» ή μεγέθους τους.

Η συνταγή της μάνας ζητά από τον πατέρα να της φέρει από το περιβόλι τα περγαμόντα. Από το γιό να της τα τρίψει. Αυτή να τα κόψει να τα κουλουριάσει, να τα περάσει στη κλωστή και να βρει λίγο ασβέστη. Μετά να τα τοποθετήσει στη κατσαρόλα, στη συνέχεια να τα σιροπιάσει, να τα βάλει η ίδια στο βάζο και τέλος να τα κρύψει γιατί είναι περιζήτητο ως γλυκό. Αυτό την ξε-ντροπιάζει στις δύσκολες στιγμές της ανέχειας αλλά το χρησιμοποιεί και για ανθρώπινες σχέσεις προς συγγενείς και φίλους !

Περγαμόντο σαν μυρίσει
Ξένος θα, καλώς ορίσει !
Χαρά η μάνα χαρά ο γιός
Ένα γλυκό του κουταλιού όλο μου το βιός !

Κείμενο Χρίστος Ρουμελιώτης,
Αφιερωμένο στον δημιουργό, στον Τάσο Αναστασίου και στη μνήμη Σπύρου και Βασιλικής
Ερέτρια 17/7/2007 17:05 μμ

Βαρβάρα… Βαρβάρα…

Του φίλου μου η μάνα
Είναι και δική μου μάνα
Πεθαίνω μια, πεθαίνω διό
Και πάλι ξανα-ζώ
Πότε θα σε ξανα-δώ;

Του φίλου μου η μάνα
Είναι και δική μου μάνα
Απ’ το χωριό περνώ
Κι ήρθα να τη δω…
Νάμαι και πάλι τώρα δω…

Ξαπλωμένη ήσουνα
Και ξε-κουραζόσουνα…
Κόσμος πολύς λυπότανε
Που ξανα-βλεπότανε;
Και Συ γλυκό-φωνα τον-εκέρναγες…

Του φίλου μου η μάνα
Είναι και δική μου μάνα
Δύο φίλοι δύο μάνες
Μας πήρε ο ύπνος και πάλι μες στις γράνες
Μην αν-ησυχείτε μάνες…

Βαρβάρα Βαρβάρα Βαρβάρα
Μια «Κυρία» που τη λέγανε Κυριακή
Σου χτύπησε την πόρτα ένα πρωί
Και ένα άσπρο περιστέρι που το λέγανε «ζωή»
Μπήκε κ’ αυτό μαζί …

Βαρβάρα: του αδελφού μου η μάνα
Η δική μου μάνα
Του γείτονα η μάνα
Του χωριού η μάνα
Βαρβάρα! Καλή ζωή να-έχεις!

Χρήστος Ρουμελιώτης
Αθήνα Παρασκευή, 14 Οκτωβρίου 2005 10:44:21 πμ